Ürün Karbon Ayak İzi Nedir? Hesaplama Yöntemleri ve Sürdürülebilirlikteki Önemi
Ürün Karbon Ayak İzi Nedir?
Ürün karbon ayak izi, bir ürünün hammadde temininden üretimine, dağıtımından kullanımına ve bertarafına kadar olan tüm yaşam döngüsünde atmosfere saldığı sera gazı emisyonlarının toplamıdır. Bu değer genellikle karbondioksit eşdeğeri (CO₂e) cinsinden ifade edilir ve ISO 14067 standardı çerçevesinde hesaplanır.
Karbon Ayak İzi Neden Ölçülmeli?
- Çevresel Sürdürülebilirlik: Ürünlerin çevreye etkisini ölçerek daha sürdürülebilir üretim ve tüketim alışkanlıkları geliştirilebilir.
- Yeşil Mutabakat ve CBAM Uyum: Avrupa Birliği’nin SKDM (CBAM) düzenlemelerine uyum sağlamak için ürün karbon ayak izinin raporlanması gerekmektedir.
- Müşteri Güveni ve Pazarlama Avantajı: Şeffaflık ve çevresel sorumluluk göstererek tüketicilerin ve iş ortaklarının güveni kazanılır.
- Rekabet Gücü: Uluslararası pazarlarda tercih edilen çevre dostu ürünler sayesinde ihracat avantajı elde edilir.
Ürün Karbon Ayak İzi Nasıl Hesaplanır?
Ürün karbon ayak izi hesaplama süreci genellikle şu adımları içerir:
- Sistem Sınırlarının Belirlenmesi: Ürünün yaşam döngüsü boyunca hangi aşamaların dikkate alınacağı belirlenir (örneğin cradle-to-gate veya cradle-to-grave).
- Veri Toplama: Üretim süreçleri, enerji kullanımı, taşıma, ambalaj ve kullanım gibi süreçlere ilişkin enerji ve malzeme tüketimi verileri toplanır.
- Emisyon Faktörleri Uygulama: Toplanan veriler, uygun sera gazı emisyon faktörleriyle çarpılarak toplam emisyon miktarı hesaplanır.
- Raporlama: Hesaplanan karbon ayak izi, ISO 14067 standardına uygun olarak raporlanır ve tercihen üçüncü taraf kuruluşlarca doğrulanır.

Ürün Karbon Ayak İzi Hangi Belgelerle Desteklenebilir?
- LCA (Life Cycle Assessment): Yaşam döngüsü analizi, ürünün tüm aşamalardaki çevresel etkilerini ölçmek için temel verileri sağlar.
- EPD (Environmental Product Declaration): Karbon ayak izini içeren şeffaf çevresel beyan belgesidir.
- ISO 14064 / ISO 14067: Karbon ayak izi hesaplama ve raporlama için temel standartlardır.
Türkiye’de Ürün Karbon Ayak İzi ve Regülasyonlar
Türkiye’de özellikle AB’ye ihracat yapan firmalar için ürün karbon ayak izi büyük önem taşımaktadır. CBAM (SKDM) kapsamında birçok sektör, ürünlerinin karbon ayak izini hesaplamak ve AB’ye beyan etmekle yükümlüdür. Bu nedenle, Türk şirketlerinin karbon yönetimi stratejilerini şimdiden oluşturmaları büyük önem taşır.
Profesyonel Karbon Ayak İzi Danışmanlığı
Danışmanlık şirketimiz olarak, ürün karbon ayak izi hesaplama, raporlama ve üçüncü taraf doğrulama süreçlerinde uzman kadromuzla hizmet sunmaktayız. Ayrıca, sürdürülebilirlik stratejilerinizin oluşturulması ve CBAM uyum sürecinde yol haritası belirlemenize yardımcı oluyoruz.
Ürün karbon ayak izinizi hesaplamak ve sürdürülebilirlikte fark yaratmak için bizimle iletişime geçin!